Thời tiết thay đổi tạo điều kiện cho nhiều bệnh đường hô hấp xuất hiện, trong đó phải kể đến viêm mũi họng cấp. Tai, mũi, họng là ba bộ phận trong cơ thể thường liên quan với nhau, vì vậy khi bị ảnh hưởng một bộ phận thường các bộ phân kia cũng bị ảnh hưởng ít nhiều. Vậy có cách nào phòng ngừa bệnh tai, mũi, họng không. Cùng biquyet.com.vn tìm hiểu qua bài viết bên dưới nhé.
Bệnh tai mũi họng gây ảnh hưởng đến các cơ quan khác
Không chỉ gây ảnh hưởng tại vùng viêm nhiễm, các bệnh lý tai mũi họng không được điều trị đúng cách còn có thể dẫn đến biến chứng ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể như:
- Viêm mũi họng xuất tiết nhầy mủ, bệnh nhân thường xuyên nuốt dịch tiết nhiễm trùng xuống bao tử gây rối loạn tiêu hóa.
- Hội chứng trào ngược thực quản – dạ dày có thể gây ra viêm họng, mũi do trào ngược.
- Nhiễm trùng nặng ở tai, mũi có thể gây biến chứng viêm màng não, áp−xe não, nhiễm trùng huyết…
“Bệnh tai mũi họng nếu không được điều trị đúng cách bệnh sẽ tiến triển gây ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể”
- Bệnh viêm mũi xoang mạn, nhất là viêm mũi dị ứng, có thể làm nặng thêm bệnh suyễn và ngược lại.
- Viêm mũi dị ứng có thể xảy ra ở bệnh nhân viêm da dị ứng, viêm kết mạc dị ứng…
- Viêm amidan mạn do vi khuẩn streptococcus có thể gây viêm cầu thận cấp, thấp khớp cấp.
Thời tiết chuyển mùa: bệnh xuất hiện
Viêm mũi họng cấp tính là bệnh khá phổ biến, bệnh xảy ra quanh năm nhưng khi thời tiết chuyển mùa thì viêm mũi họng cấp dễ dàng xuất hiện.
Viêm mũi họng cấp là tình trạng viêm niêm mạc mũi họng xảy ra một cách đột ngột gây nên bởi virut (cúm, sởi, Adenovirus…), vi khuẩn (phế cầu, tụ cầu, liên cầu, Hemophillus influenzae…). Nguy hiểm hơn cả là liên cầu khuẩn nhóm A (S.pyogenes) vì nó là thủ phạm gây nên biến chứng như viêm khớp cấp (thấp tim tiến triển), viêm vi cầu thận cấp là những bệnh khá nguy hiểm hoặc viêm họng cấp do nấm (Candida).
Ngoài các nguyên nhân trên phải kể đến các yếu tố nguy cơ như thay đổi thời tiết (gió mùa đông bắc), lạnh quá, ẩm quá, bụi bẩn, bụi công nghiệp, khói (thuốc lá, thuốc lào, khói bếp than, củi, rơm rạ) và có thể do tác động của rượu.
Triệu chứng điển hình
Đầu tiên bệnh nhân ngứa mũi, hắt hơi, nặng đầu, mỏi tay chân. Sau đó mũi bắt đầu nghẹt chảy nước trong và loãng, kèm sốt cao, đột ngột (39 – 40 độ C), ớn lạnh, nhức đầu, nuốt đau, đau mỏi thân mình, ăn, ngủ kém. Một số trường hợp có hạch cổ sưng và đau.
Người bệnh ở giai đoạn đầu có cảm giác khô nóng trong họng, khát nước, dần dần cảm giác đau rát tăng lên khi nuốt và khi nói, đau lan lên tai và đau nhói khi nuốt. Thông thường có rát họng và ho khan. Vài ba ngày sau, nếu không được phát hiện và điều trị có thể có khàn tiếng.
Khi mũi bị viêm sẽ sinh ra dịch chảy xuống họng khiến họng rất dễ bị viêm nhiễm dẫn đến viêm họng. Hơn thế, khi bị viêm mũi, người ta sẽ không tự thở bằng mũi như thông thường mà sẽ phải thở bằng miệng. Vô hình chung, lượng không khí đi từ ngoài vào cơ thể không được làm ấm và thanh lọc như bình thường sẽ đi thẳng xuống họng.
Lúc này họng sẽ dễ dàng bị lạnh và tổn thương khiến cho các bệnh về đường hô hấp dễ xâm nhập. Tình trạng này gây khó tập trung suy nghĩ, đôi khi ăn không ngon, ngủ không yên giấc, ảnh hưởng đến sức khỏe. Các bệnh viêm mũi, họng cũng rất dễ phát sinh trong thời tiết khô lạnh và thường kéo dài, nếu để lâu có thể trở nặng, thành mạn tính.
Khi khám sẽ thấy toàn bộ niêm mạc mũi họng đỏ rực. Màn hầu, trụ trước, trụ sau và thành sau họng phù nề, đỏ, xuất tiết. Hai amiđan sưng to, thường có hốc, có thể có mủ hoặc bựa trắng như nước cháo phủ trên bề mặt.
Trong trường hợp viêm họng cấp do virut cúm thì các triệu chứng khá nặng, nhức đầu, đau rát họng, xuất huyết ở thành sau họng. Hoặc viêm họng cấp do virut APC (Adeno-Pharyngo-Conjunctival) thì xuất tiết mũi, niêm mạc họng đỏ, viêm màng tiếp hợp và sưng hạch cổ.
Bệnh viêm mũi họng cấp khi thời tiết chuyển mùa thường diễn ra trong vòng 3 – 4 ngày, nếu sức đề kháng tốt bệnh sẽ lui dần, các triệu chứng trên sẽ mất đi rất nhanh. Nhưng khi sức đề kháng yếu (trẻ em, người cao tuổi) thì bệnh diễn biến phức tạp hơn, nặng hơn và có thể gây biến chứng như viêm tai, viêm mũi, phế quản phế viêm và trở thành viêm mũi họng mạn tính; hoặc thấp tim tiến triển, viêm cầu thận cấp nếu tác nhân gây bệnh là vi khuẩn liên cầu nhóm A (S.pyogenes).
Viêm họng cấp – căn bệnh thường xảy ra lúc giao mùa
Viêm họng cấp tính là tình trạng viêm niêm mạc họng trong thời gian kéo dài không quá 4 tuần. Đây là căn bệnh phổ biến, xảy ra quanh năm nhưng thường xuất hiện khi thời tiết chuyển mùa. Bệnh thường gặp ở trẻ em, xuất hiện cùng các bệnh khác như viêm VA, viêm amidan.
Nguyên nhân gây bệnh có thể là do vi khuẩn (phế cầu, liên cầu hoặc các vi khuẩn khác có trong họng) hoặc virus cúm, sởi,… Các yếu tố khác như môi trường ô nhiễm, khói bụi, thuốc lá, thời tiết biến đổi thất thường,… Cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Bệnh viêm họng cấp ở trẻ thường khởi phát đột ngột. Viêm họng gây sốt cao 39 – 40°C, rát họng, khó nuốt và nuốt đau. Ban đầu, bệnh nhân thấy khô nóng trong họng, dần dần thành cảm giác đau rát, đau tăng lên khi nuốt, khi ho và nói chuyện. Bệnh nhân viêm họng cấp còn có triệu chứng đau lan lên tai và đau nhói khi nuốt. Các triệu chứng đi kèm là tắc mũi, chảy nước mũi, khàn tiếng, ho khan và sưng hạch cổ.
Tình trạng viêm họng cấp khi thời tiết chuyển mùa thường diễn ra trong vòng 3 – 4 ngày. Nếu sức đề kháng của bệnh nhân tốt thì bệnh sẽ lui dần, các triệu chứng mất đi nhanh. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân sức đề kháng yếu thì bệnh sẽ diễn biến phức tạp hơn, có thể gây ra nhiều biến chứng khó lường.
Cách phòng ngừa bệnh đường hô hấp
Bệnh đường hô hấp diễn biến thường nặng và khó lường trước. Để dự phòng bệnh đường hô hấp về mùa đông cần phải đảm bảo cơ thể luôn được giữ ấm, mặc áo ấm, đi giầy tất, đội mũ quàng khăn. Phòng ngủ nơi kín gió, tránh bị gió lùa.
Vào mùa hè, chú ý ăn mặc những loại quần áo thông thoáng, tránh để mồ hôi ngấm lạnh vào người, không trực tiếp ngủ dưới quạt máy.
Hầu hết các bệnh đường hô hấp đều lây qua đường hô hấp, nên việc hạn chế tiếp xúc với những người đang bị bệnh cũng là một cách phòng ngừa bệnh.
Ngoài ra, tăng sức đề kháng cũng là một cách phòng ngừa bệnh, dưới đây là một số cách tăng sức đề kháng, phòng tránh bệnh tái phát:
- Súc miệng bằng nước muối loãng hàng ngày. Đây là một cách giúp diệt khuẩn, virus gây bệnh cú, viêm đường hô hấp và các bệnh răng miệng….
- Uống nước ấm. Uống nước ấm vào buổi sáng sớm sau khi ngủ dậy cũng là cách để cổ họng không bị khô rát.
- Không nên mở rộng ngay cửa sổ cửa phòng lúc sáng sớm. Vì lúc này gió sáng rất lạnh và vẫn còn độc, dễ bị ho, viêm họng.
- Bổ sung chế độ dinh dưỡng nhiều rau xanh chứa nhiều vitamin A, C, chất khoáng. Uống nhiều nước mỗi ngày để bù nước. Đảm bảo vệ sinh thân thể và vệ sinh nơi sống hạn chế sự xuất hiện của các vi khuẩn gây bệnh.
- Hạn chế ra ngoài trời nắng gắt. Nếu buộc phải ra ngoài nên trang bị đủ để tránh nắng chiếu trực tiếp vào người.
- Không cho quạt quay trực tiếp vào người, vào mặt kể cả ban ngày lẫn ban đêm.
- Hạn chế uống nước đá, ăn kem nhiều vì dễ gây viêm họng.
- Hạn chế tiếp xúc chỗ đông người ngột ngạt, có khói thuốc lá.
5 bí quyết phòng bệnh tai mũi họng mùa lạnh
1. Giữ ấm cơ thể cho trẻ
Một trong những nguyên nhân dẫn đến trẻ mắc các bệnh lý về Tai Mũi Họng là bị nhiễm lạnh, vì vậy để trẻ không bị cảm lạnh khi thời tiết thay đổi đột ngột bạn nên giữ ấm cho con, trang bị đầy đủ quần áo, khăn choàng ấm, bịt khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài.
Đặc biệt đối với trẻ nhỏ cha mẹ cần chú ý theo dõi thân nhiệt của trẻ, không mặc quá phong phanh nhưng cũng không mặc quá ấm sẽ khiến trẻ toát mồ hôi và nhiễm lạnh trở lại. Các mẹ cũng có thể xoa thêm dầu để giữ ấm cơ thể cho trẻ tốt hơn và đề phòng các bệnh Tai Mũi Họng thường gặp.
2. Dinh dưỡng đầy đủ
Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể bằng cách xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, bên cạnh chất đạm cần bổ sung thêm nhiều loại rau củ quả, các loại cam, quýt để bổ sung vitamin C cho bé. Việc đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ sẽ giúp trẻ tăng sức đề kháng để chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài. Cha mẹ cũng nên chú ý, tuyệt đối không cho con uống nước lạnh, nước đá để tránh viêm họng.
3. Giữ vệ sinh tốt
Một trong những cách phòng bệnh Tai Mũi Họng là cần giữ vệ sinh môi trường xung quanh thật tốt đặc biệt là trẻ nhỏ. Hệ hô hấp của trẻ còn non yếu nên các tác nhân bên ngoài như khói bụi, khói thuốc, môi trường ô nhiễm tại đường phố, công trường xây dựng… sẽ khiến trẻ dễ mắc các bệnh lý về Tai Mũi Họng. Vì vậy để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh tai mũi họng, bạn cần chủ động bảo vệ cơ thể tránh xa những tác nhân gây bệnh, đeo khẩu trang sạch, đúng cách khi ra ngoài.
Đặc biệt ngay cả môi trường sống cũng cần phải giữ sạch sẽ. Bạn đừng quên vệ sinh nơi ở, nhà cửa, phòng ngủ để hạn chế tối đa bụi bẩn, ô nhiễm xung quanh bạn và con.
4. Thường xuyên vệ sinh tai mũi họng
Vệ sinh Tai Mũi Họng cho trẻ sẽ giúp ngăn ngừa và hạn chế các tác nhân gây bệnh. Vì vậy hãy rèn luyện cho trẻ thói quen tự giác đánh răng, rửa mặt, súc miệng sạch sẽ ít nhất 2 lần/ngày. Bạn cũng có thể dùng nước muối sinh lí hàng ngày để vệ sinh mũi cho trẻ… vì các bệnh lý về mũi chính là khởi nguồn của bệnh viêm họng hay viêm tai.
5. Điều trị dứt điểm bệnh Tai Mũi Họng
Khi trẻ mắc bệnh bạn nên điều trị dứt điểm cho bé để tránh xảy ra những biến chứng nguy hiểm khác gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Thực tế không ít mẹ thường chủ quan và xót con khi thấy con sử dụng thuốc kháng sinh nên khi con đỡ thì ngưng ngay thuốc mà không theo sự chỉ dẫn của bác sĩ, trong khi tác nhân gây bệnh vẫn còn khu trú bên trong khiến trẻ rất dễ phát bệnh trở lại.
Và lời khuyên chân thành dành cho các mẹ là tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc cho con, khi trẻ chớm có dấu hiệu cần đưa con đến bệnh viện thăm khám, vì đôi khi cùng một triệu chứng nhưng nó lại là nhiều bệnh khác nhau.
Xem thêm: Bệnh hôi miệng có bị lây không? Tổng hợp các cách trị bệnh hôi miệng hiệu quả
Nếu còn thắc mắc vấn đề gì trong bài viết trên, vui lòng để lại phản hồi bên dưới. Đội ngũ Biquyet.com.vn sẽ tích cực trả lời những phản hồi của các bạn. Chúc các bạn thành công.
