Ưu, nhược điểm của các hình thức trả lương tại doanh nghiệp hiện nay

Các hình thức trả lương hiện nay là gì? Ưu nhược điểm ra sao? Hiện nay, mỗi doanh nghiệp có một phương án trả lương riêng phù hợp với tính chất công việc và nhu cầu người lao động. Muốn biết đặc điểm của từng hình thức trả lương thì hãy cùng HappyTime tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Quy định về kỳ hạn lương và nguyên tắc trả lương hiện nay

Trước khi tìm hiểu các hình thức trả lương thì hãy cùng điểm qua đôi nét về kỳ hạn lương và nguyên tắc trả lương theo quy định hiện nay.

Kỳ hạn lương

Đầu tiên, hãy điểm qua đôi nét về kỳ hạn lương theo quy định của pháp luật hiện nay.

• Nếu người lao động hưởng lương giờ, ngày, tuần thì cần được trả lương sau giờ, ngày, tuần làm việc. Nếu hai bên đạt được thỏa thuận thì có thể trả gộp nhưng phải trả gộp ít nhất 15 ngày một lần.

• Nếu người lao động thỏa thuận hưởng lương theo tháng thì được trả lương mỗi tháng một lần hoặc nửa tháng một lần.

• Nếu hưởng lương theo sản phẩm, theo khoán thì lương sẽ được trả theo thỏa thuận của hai bên. Nếu công việc phải làm trong nhiều tháng thì người lao động được tạm ứng tiền lương theo khối lượng công việc hàng tháng.

Người lao động cần xem kỹ thỏa thuận trả lương trước khi ký hợp đồng chính thức

Nguyên tắc trả lương

Khi ký hợp đồng lao động, bạn phải lưu ý đến nguyên tắc trả lương sau đây để đảm bảo được hưởng đầy đủ quyền lợi chính đáng.

• Người lao động được trả lương đầy đủ, đúng hẹn và trực tiếp chính chủ.

• Nếu gặp trường hợp đặc biệt không thể trả lương đúng hạn thì cũng không được chậm quá 1 tháng. Sau đó, người lao động sẽ được trả lương cộng với một khoản tiền ít nhất bằng lãi suất huy động tiền gửi do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định.

Các hình thức trả lương trong doanh nghiệp hiện nay

Tùy theo tính chất công việc và nhu cầu người lao động mà mỗi doanh nghiệp sẽ có các hình thức trả lương nhân viên khác nhau. Dưới đây là một số phương án trả lương phổ biến nhất hiện nay.

Trả lương theo thời gian

Trả lương theo thời gian là hình thức trả lương theo thời gian làm việc của nhân viên. Tùy doanh nghiệp mà lương có thể trả theo tháng, tuần, ngày hoặc giờ. Hiện nay có hai cách tính tiền lương theo thời gian phổ biến nhất.

Cách 1: Lương tháng = Lương + Phụ cấp (nếu có)/ngày công chuẩn tính theo tháng * Số ngày làm việc thực sự của người lao động. 

Với cách tính này thì lương tháng của người lao động luôn cố định. Mức lương này chỉ giảm khi bạn nghỉ không lương. Hình thức này khiến bạn không còn băn khoăn gì về thu nhập của bản thân.

Cách 2: Lương tháng = Lương + Phụ cấp/26 * Số ngày làm việc thực tế của người lao động. 

Với cách tính này thì lương tháng không còn là con số cố định. Số ngày công chuẩn hàng tháng không giống nhau vì có tháng có 28 ngày, tháng thì 30 ngày, tháng lại có 31 ngày. Vì thế, khi nghỉ bạn phải cân nhắc xem nghỉ tháng nào để lương tháng ít bị ảnh hưởng nhất.

Ưu điểm

Phương pháp trả lương theo thời gian có ưu điểm là dễ tính, dễ hiểu. Ở đây, người lao động cũng chẳng phải chạy theo sản phẩm. Vì thế, họ có thêm thời gian để đầu tư học hỏi, tích lũy kinh nghiệm và sáng tạo để tăng chất lượng công việc.

Hạn chế

Trong một vài trường hợp, người lao động sẽ không nhận được tiền lương theo đúng như đóng góp của mình.

Trả lương theo thời gian là hình thức phổ biến ở rất nhiều tổ chức, doanh nghiệp hiện nay

Các hình thức trả lương: Trả lương theo sản phẩm

Trả lương theo sản phẩm nghĩa là lương người lao động bao nhiêu còn tùy thuộc vào số lượng, chất lượng sản phẩm hay mức độ hoàn thành công việc. Hình thức trả lương này gắn năng suất làm việc với thu nhập. Đây là một trong những cách khuyến khích người lao động nâng cao năng suất làm việc.

Lương nhận được = Số lượng sản phẩm * Đơn giá lương tính trên 1 sản phẩm

Ưu điểm

• Trả lương theo sản phẩm là cách gắn kết thu nhập người lao động với kết quả công việc. Cách này có thể giúp họ ý thức được trách nhiệm và quyền lợi của mình để nỗ lực làm việc, nâng cao năng suất.

• Ở hình thức trả lương này, doanh nghiệp có thể dễ dàng đo lường được độ chính xác và công bằng trong việc trả lương cho từng người lao động.

Hạn chế

• Dù vậy, hình thức trả lương theo sản phẩm lại khiến bộ phận kế toán phải làm việc nhiều hơn. Việc tính toán lương phức tạp hơn vì phải thống kê sản phẩm.

• Nếu không quy định rõ về chất lượng sản phẩm thì rất dễ xảy ra tình trạng người lao động chạy theo số lượng mà không đảm bảo chất lượng. Nhìn chung, phương án này có thể khiến nhân sự ít có thời gian tập trung học hỏi, tích lũy kinh nghiệm và sáng tạo trong công việc.

Trả lương theo lương khoán

Trả lương khoán là hình thức trả lương mà người lao động nhận được lương khi hoàn thành một khối lượng công việc đúng thời gian và chất lượng được giao.

Lương nhận được = Mức lương khoán * Tỷ lệ phần trăm công việc đã hoàn thành

Hình thức trả lương này thường được sử dụng trong xây dựng. Doanh nghiệp sẽ sử dụng các hợp đồng khoán và đưa ra những mức thu lao phù hợp. Sau khi hoàn thành công việc, hai bên sẽ bàn giao, kiểm tra chất lượng và trả lương theo thỏa thuận.

Mỗi hình thức trả lương đều có ưu điểm và hạn chế nhất định

Ưu điểm

• Trong các hình thức trả lương kể trên, đây là cách giúp người lao động và người sử dụng lao động dễ dàng thỏa thuận đơn giá công việc nhất.

• Hai bên dễ dàng thống nhất khối lượng và chất lượng công việc cần thực hiện.

• Với cách trả lương này, người lao động sẽ ý thức được trách nhiệm hoàn thành công việc đúng yêu cầu hơn.

Hạn chế

• Với cách trả lương khoán, người sử dụng lao động phải tính đến trường hợp sẽ ứng một khoản tiền cho người lao động nếu công việc kéo dài nhiều tháng.

• Cách trả lương này chỉ thích hợp với những công việc có tính chuyên môn cao và phải thực hiện toàn diện.

>>> Tham khảo: Cập nhật công thức tính lương nhân viên chuẩn nhất cho doanh nghiệp

Lời kết

Các hình thức trả lương hiện nay có ưu điểm và hạn chế riêng. Tùy theo điều kiện doanh nghiệp và nhu cầu người lao động mà hai bên sẽ thống nhất phương án trả lương phù hợp nhất.

HappyTime là một phần mềm hữu ích giúp doanh nghiệp tính lương nhân viên nhanh chóng và chính xác. Với tính năng chấm công một chạm, HappyTime sẽ ghi nhận ngày công nhân viên theo thời gian thực chấm công. Số liệu báo cáo được thống kê, trích xuất trực tiếp từ phần mềm ra file Exel. Giảm thiểu tối đa những sai sót thường gặp trong quá trình tính công và tính lương cho nhân viên. Đây chắc chắn sẽ là công cụ giúp doanh nghiệp giải quyết được bài toán chấm công và tính lương cho nhân viên.