Tiểu đường là một bệnh chuyển hóa mãn tính, cơ thể người bệnh giảm khả năng điều hòa đường huyết trong máu. Do đó tất cả những yếu tố làm tăng đường huyết ở người bệnh cần được kiểm soát chặt chẽ. Vì vậy chế độ ăn kiêng đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
1. Tầm quan trọng của chế độ ăn kiêng người tiểu đường
Lượng đường trong máu cao là nguyên nhân chính gây ra các biến chứng của bệnh tiểu đường. Do đó, chế độ ăn kiêng đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Cụ thể, chế độ ăn kiêng hợp lý có thể mang lại những lợi ích:
- Kiểm soát đường huyết: Chế độ ăn kiêng giúp người tiểu đường duy trì mức đường huyết ổn định, ngăn chặn đường huyết tăng đột ngột sau khi ăn và giảm nguy cơ mắc các biến chứng liên quan đến đường huyết.
- Giảm nguy cơ mắc biến chứng: Chế độ ăn uống lành mạnh giúp giảm nguy cơ mắc các biến chứng của bệnh tiểu đường, bao gồm bệnh tim mạch, đột quỵ, suy thận, mù lòa,…
- Hỗ trợ quá trình điều trị: Chế độ ăn kiêng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị, giúp kiểm soát bệnh tình và tối ưu hóa kết quả của các phương pháp điều trị khác như dùng insulin hoặc thuốc.
- Giảm cân hoặc duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân hoặc béo phì là một yếu tố nguy cơ của bệnh tiểu đường. Việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng hợp lý có thể giúp cải thiện kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ biến chứng của bệnh tiểu đường.
Thực hiện chế độ ăn kiêng lành mạnh đem lại nhiều lợi ích cho người tiểu đường
2. Xây dựng chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường
Vậy người bệnh tiểu đường phải ăn kiêng những gì? ăn kiêng như thế nào? Đây là một thắc mắc của nhiều người bệnh và người thân trong gia đình. Để xây dựng chế độ ăn kiêng hợp lý vừa bổ sung đủ dinh dưỡng vừa kiểm soát được lượng đường, tinh bột nạp vào cơ thể là một bài toán khó.
Vậy để xây dựng một chế độ ăn kiêng hiệu quả, người tiểu đường cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau đây:
- Kiểm soát lượng Carbohydrate: Carbohydrate là loại thực phẩm có thể làm tăng lượng đường trong máu. Người bệnh tiểu đường nên hạn chế lượng carbohydrate tinh chế, chẳng hạn như đường, bánh mì trắng, mì ống trắng và gạo trắng. Thay vào đó, họ nên lựa chọn các loại carbohydrate phức tạp, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau và các loại đậu.
- Ưu tiên thực phẩm có chất xơ: Thực phẩm giàu chất xơ như rau củ, quả, ngũ cốc nguyên hạt giúp kiểm soát đường huyết và duy trì cảm giác no lâu hơn.
- Chọn Protein nạc: Protein có thể giúp bạn xây dựng và duy trì cơ bắp. Người bệnh tiểu đường nên lựa chọn các loại protein nạc, chẳng hạn như thịt gia cầm không da, cá, đậu và các loại đậu.
- Chọn thực phẩm có chứa chất béo tốt: Chọn chất béo tốt như omega-3 từ cá, dầu ô liu, và hạt giống lanh thay vì chất béo không bão hòa và chất béo trans.
- Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày: Thay vì ăn ba bữa lớn, người bệnh tiểu đường nên ăn nhiều bữa nhỏ hơn trong ngày. Điều này sẽ giúp cơ thể kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn.
- Ăn đúng giờ: Người bệnh tiểu đường nên ăn đúng giờ, không nên nhịn ăn quá lâu.
- Uống nhiều nước: Nước giúp cơ thể loại bỏ chất thải và giữ cho cơ thể không bị thiếu nước. Người bệnh tiểu đường nên uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày.
Đảm bảo thực hiện tốt những nguyên tắc ăn uống trên giúp người tiểu đường kiểm soát đường huyết tốt hơn
Dưới đây là một số ví dụ về thực phẩm lành mạnh cho người tiểu đường:
- Carbohydrate phức tạp: Ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau, các loại đậu, khoai lang
- Chất béo lành mạnh: Dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu đậu nành, các loại hạt, quả hạch, cá béo
- Protein nạc: Thịt gia cầm không da, cá, đậu, các loại đậu, trứng
Bên cạnh đó, để bổ sung dinh dưỡng mà vẫn kiểm soát tốt đường huyết, người tiểu đường có thể bổ sung sữa Glucare Gold. Sản phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp đã được chứng minh lâm sàng cùng hệ đường hấp thu chậm, giúp ổn định đường huyết sau uống. Sữa còn cung cấp Đạm Whey, 56 dưỡng chất cùng nhiều thành phần thiết yếu khác cho người bệnh tiểu đường.
Vậy bên cạnh đó người tiểu đường không nên bổ sung những thực phẩm nào? Một số thực thậm người bệnh nên hạn chế:
- Carbohydrate tinh chế: Đường, bánh mì trắng, mì ống trắng, gạo trắng, đồ ngọt, đồ uống có đường
- Chất béo bão hòa: Thịt đỏ, các sản phẩm từ sữa nguyên kem, thực phẩm chế biến sẵn
- Chất béo chuyển hóa: Bánh quy, bánh ngọt, khoai tây chiên, thức ăn nhanh
- Rượu bia: có thể làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng của bệnh tiểu đường, gây thừa cân, béo phì, tổn thương gan. Tìm hiểu chi tiết trong bài viết: Bệnh tiểu đường có được uống rượu không?
Việc tuân thủ chế độ ăn kiêng đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tiểu đường và bảo vệ sức khỏe tổng thể của người bệnh. Chế độ này không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn mang lại nhiều lợi ích khác, đóng góp vào cuộc sống khỏe mạnh và chất lượng cho những người phải đối mặt với bệnh tiểu đường. Người bệnh tiểu đường nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.
